Golijov Osvaldo
Osvaldo Golijov (*1960 La Plata), argentyński kompozytor działający w USA Jego rodzice – matka pianistka, ojciec lekarz – byli żydowskimi emigrantami z Rumunii i Rosji. Studiował kompozycję u Gerardo Gandiniego w La Plata, Marka Kopytmana w Jerozolimie, a po osiedleniu się na stałe w USA w 1986, także u George Crumba w Filadelfii. Posiada tytuł Loyola Professor of Music w College of the Holy Cross w Worcester (Massachusetts), gdzie naucza kompozycji od 1991. Zdobył wiele nagród, był kompozytorem-rezydentem szeregu znanych orkiestr w USA, współpracuje z doskonałymi zespołami kameralnymi i symfonicznymi, wybitnymi dyrygentami i solistami, m.in z Dawn Upshaw, z Yo-Yo Ma, i wieloma innymi, także spoza dziedziny muzyki poważnej. Należy do najbardziej wziętych twórców amerykańskich, realizuje zamówienia z całego świata. Płyta firmy DGG z nagraniem jego opery Ainadamar zdobyła dwie nagrody Grammy – za najlepsze nagranie muzyki operowej i za najlepsze dzieło muzyki klasycznej roku 2006; ponadto kilka nagrań z jego muzyką otrzymało nominację do tej nagrody. Prócz wspomnianej opery do jego najbardziej znanych dzieł należą m.in. Pasja wg św. Marka (zamówiona prze Bachakademie i Helmuta Rillinga, 2000), Azul – koncert na wiolonczelę i zespół instrumentalny (2006), Yiddishbbuk (1992) i Tenebrae (2002) na kwartet smyczkowy. Golijov jest także autorem muzyki filmowej. Czerpie inspiracje z bardzo różnorodnych tradycji – żydowskich, latynoamerykańskich, rumuńskich, z muzyki dawnej i popularnej. W Tenebrae posłużył się on m.in. materiałem z 3 leçons des ténèbres Françoisa Couperina z 1715 roku, w Pasji wg św. Marka występuje chór śpiewający „surowymi” głosami, tancerze – afrokubański i capoeira oraz zespół instrumentalny wzbogacony o etniczne instrumenty perkusyjne, berimbau (rodzaj łuku muzycznego towarzyszący tańcom i walkom capoeira) fortepian, gitarę i akordeon. Muzyka Golijova wymyka się tradycyjnym kategoriom, jest bogata, barwna i nieprzewidywalna, a zarazem kontemplacyjna, długooddechowa i śpiewna.
opracowanie Maciej Negrey
