Antonio Vivaldi
Antonio Vivaldi (1678-1742), to jeden z najwybitniejszych włoskich kompozytorów późnego baroku. Swoją działalność muzyczną rozpoczął w Wenecji jako pedagog, dyrygent i kompozytor. Komponował niemal wszystkie gatunki i formy muzyczne uprawiane w czasach, w których żył. Tworzył dzieła zarówno świeckie, jak i religijne. Jako najważniejsze kompozycje w jego dorobku zarysowały się 452 koncerty (na instrumenty solowe z towarzyszeniem smyczków) oraz opery – a napisał ich aż 48. Charakterystyczny styl kompozytorski Vivaldiego najlepiej wyrażony został w utworach instrumentalnych, przede wszystkim w koncertach na instrumenty smyczkowe. Vivaldi niezwykle wzbogacił w nich technikę gry na skrzypcach – wprowadzając między innymi nowe sposoby artykulacji i właściwe skrzypcom figury techniczne – sam był przecież doskonałym skrzypkiem-wirtuozem.
Jednym z najbardziej znanych utworów muzyki poważnej w powszechnej świadomości przeciętnego odbiorcy są „Cztery pory roku” Antonio Vivaldiego. Jest to cykl czterech koncertów skrzypcowych, które Vivaldi umieścił w zbiorze 12 koncertów. Są one znakomitym przykładem utworów programowych. Vivaldi jako kompozytor cieszył się wielkim szacunkiem wśród innych muzyków, a potwierdzeniem tego uznania były transkrypcje jego utworów, pisane przez wybitnych kompozytorów. Warto tu dla przykładu przytoczyć chociażby koncerty skrzypcowe opracowane przez Johanna Sebastiana Bacha. Styl Vivaldiego, który ukształtował się już w młodzieńczym okresie jego działalności twórczej, u schyłku życia spotkał się z ogromną krytyką. W konsekwencji, po śmierci Vivaldiego, jego twórczość uległa zapomnieniu. W latach 30-tych XX wieku na nowo zaczęto odkrywać większość jego dzieł i właściwie oceniać jego talent muzyczny. Spowodowało to recepcje jego twórczości, która stała się coraz bardziej powszechna na całym świecie.
